The Blue Line Project / Projekt Błękitna Linia / koncepcja artystyczna 2010
/PL
"Poniższa praca jest próbą ujęcia w sposób artystyczny codziennych problemów, z którymi współczesne społeczeństwo musi się borykać. Jest to konceptualna odpowiedź (która mam nadzieję, że wejdzie w życie) na zagrożenie spowodowane słabą infrastrukturą drogową. Projekt przedstawia innowacyjne rozwiązanie, które w prosty, a także stosunkowo tani sposób może realnie zmniejszyć ów zagrożenie, poprzez działanie na wyobraźnie podróżujących polskimi drogami kierowców. Jest jednocześnie hołdem i ponad kulturowym symbolem pamięci wobec ofiar, które straciły swe życie przedwcześnie."
Maciej Kwietnicki 2010
„Projekt Błękitna Linia” jest działaniem interdyscyplinarnym mającym na celu znaleźć nowe rozwiązanie w oznakowaniu urbanistycznym służące ludziom jako swego rodzaju przestroga.
Wciąż pogarszające się bezpieczeństwo na drogach, a także „znieczulenie” kierowców na oznakowanie obszarów „Czarnych punktów” powinna wymusić na administratorach dróg znalezienie nowych rozwiązań, które będą w stanie przemówić do wyobraźni użytkowników dróg, gdyż poprawa bezpieczeństwa to nie tylko proste i szerokie drogi, lecz również użytkownicy, którzy zbyt często mylą drogę publiczną z torami wyścigowymi.
Pierwszym pomysłem na zmianę takiego stanu rzeczy było pojawienie się w 1998 roku czarnych punktów. Od tego czasu minęło 12 lat. Niejednokrotnie tablice, które wtedy zostały ustawione nigdy nie doczekały się aktualizacji danych. Nie jest to spowodowane bynajmniej wzrostem bezpieczeństwa na odcinkach objętych strefą „Czarnych punktów”, a raczej brakiem zainteresowania, przeważnie firm ubezpieczeniowych, które je tam ustawiły, gdyż według polskiego prawa tablice ustawiane są na koszt sponsorów, którzy w zamian mogą na tablicy umieścić swoją reklamę. Poza aktualizacją innym problemem jest fakt, iż są one mocno zniszczone, głównie przez warunki atmosferyczne.
Czynniki w/w powodują, że siła ich przekazu diametralnie spadła. Kierowcy przyzwyczaili się do tego typu oznakowania zagrożeń i nawet, gdy dane są faktycznie przerażające, a tablice mają uaktualniane rubryki, prowadzący pojazdy są nimi na tyle opatrzeni, że nawet ich nie zauważają.
Rosnące statystyki śmiertelności na polskich drogach sprawiają również, że na wielką skalę zaczyna pojawiać się jeszcze jeden problem związany z wizerunkiem polskich dróg i bezpieczeństwem na nich. W pobliżu dróg, na poboczach znajduje się coraz więcej ustawianych przez rodziny ofiar krzyży, zniczy, a czasem wręcz kapliczek, czy ołtarzyków, które mają upamiętniać miejsce nieszczęścia. Z jednej strony służą jako przestroga dla mijających je kierowców, lecz jednocześnie przez swe umiejscowienie, a także formę jaką niejednokrotnie przybierają, powodują potencjalne zagrożenie. Siłę tego zjawiska możemy ujrzeć w pełnej krasie rozmawiając z obcokrajowcami, którzy zdezorientowani sytuacją poruszają się samochodami po polskich drogach.
„PBL” jest syntezą obydwu tych zjawisk. Ma ostrzegać jak czarny punkt i upamiętniać jak krzyż w miejscu wypadku. Błękitna linia ma być jedynym symbolem przywołującym nieszczęście ofiar i ich rodzin. Za każdym razem, gdy w wypadku będą ofiary śmiertelne służby drogowe będą zobligowane do oznaczenia terenu prostopadłą do osi drogi błękitną linią, na połowie osi drogi, na którym doszło do wypadku. Dla kierowców przejeżdżających po niej ma to być ostrzeżenie, że właśnie mija linię, którą nie każdy mógł przebrnąć.
W momencie faktycznej aktualizacji danych, a co za tym idzie zapełnianie dróg błękitnymi liniami, każdy będzie mógł ujrzeć na własne oczy skalę problemu i wyciągnąć wnioski, które powinny znacznie bardziej oddziaływać na wyobraźnię, aniżeli suche dane ze statystyk przedstawianych w TV.
Przyczyny wyboru koloru upamiętniającego tragedię są wielorakie. Pierwszym powodem pozwalającym na dalsze rozważania na temat problematyki „PBL” jest fakt, iż kolor ten nie ma zastosowania w dzisiejszym kodeksie ruchu drogowego, dzięki czemu można go wykorzystać, jednocześnie nadając mu wartość symboliczną, która swe korzenie ma znacznie starsze niż idea owego projektu.
Dzięki mocnemu osadzeniu koloru błękitnego w historii sztuki, jako barwy symbolizującej śmierć, pustkę, cierpienie, nieskończoność, pozwala również nadać mu charakter nie tylko pro społeczny, ale także artystyczny.
”Projekt Błękitna Linia” odwołuje się do dokonań takich twórców jak Pablo Picasso, Andrzej Wróblewski, Edward Krasiński, Yves Klein. U wszystkich tych postaci barwa błękitna (i jej pochodne) odgrywała istotną, symboliczną rolę w ich twórczości.
Na przykład u Pabla Picassa okres błękitny, przepełniony bólem i cierpieniem, rozpoczął się po śmierci jego przyjaciela. Wydarzenie to, było dla niego radykalnym doświadczeniem, które stanowiło podświadomy temat wszystkich obrazów okresu błękitnego. „Zacząłem malować w błękicie, kiedy spostrzegłem, że Casagemas nie żyje”.
Podobną rolę błękit odgrywał w twórczości Andrzeja Wróblewskiego. Cykl Rozstrzelania, a także takie obrazy jak "Syn i zabita matka", "Matka z zabitym synem", "Zabity mąż", utrzymane w chłodnej, błękitno-zielonej tonacji, stały się najbardziej sugestywnymi i wymownymi pracami w powojennej historii sztuki polskiej.
Kolor błękitny symbolizuje w nich niematerialność przedstawionych postaci, sugerując obecność osób zmarłych, nieobecnych, utraconych.
Innym artystą, na którego twórczość diametralny wpływ miał kolor niebieski był Edward Krasiński. Blue Scotch – niebieska taśma, którą już od lat 70 umieszczał na wysokości 130 cm nad ziemią, stała się symbolem pewnej nieskończoności. Interpretowany na różne sposoby, stał się jedną z ikon sztuki konceptualnej w Polsce.
Swoim wizualnym wymiarem „Projekt Błękitna Linia” jest zbliżony najbardziej do poczynań ostatniego z opisanych przeze mnie twórców, czyli Edwarda Krasińskiego. Oprócz walorów wizualnych również jako symbol nieskończoności w obliczu śmierci człowieka nabiera ona nowej jakości, gdzie w jednej pracy łączą się w jedną całość idee tak wybitnych i różnych twórców wyżej opisanych. Projekt ten jest szansą na stworzenie uniwersalnego znaku łączącego i skupiającego się nad indywidualną tragedią bliskich ofiar z ogólnokrajową nomenklaturą. Nowa forma graficzna jest ponadto jednym znakiem laickim, upamiętniającym śmierć, stawiającym znak równości pomiędzy różnymi symbolami wiary, gdyż trzeba założyć, iż na drogach nie giną wyłącznie chrześcijanie, jednak innych symboli religijnych próżno by szukać.
/EN
"The following work is an attempt to artistically address the everyday problems that contemporary society must face. It is a conceptual response (which I hope will come to fruition) to the threat posed by poor road infrastructure. The project presents an innovative solution that can significantly reduce this threat in a simple and relatively inexpensive way by engaging the imagination of Polish drivers travelling on the roads. It also serves as a tribute and transcultural symbol of remembrance for the victims who lost their lives prematurely."
Maciej Kwietnicki, 2010
"The Blue Line Project" is an interdisciplinary initiative aimed at finding a new solution for urban signage that serves as a kind of warning to people.
The deteriorating road safety and the "numbness" of drivers towards the signage of "black spots" should force road administrators to find new solutions that can speak to the imagination of road users. Improving safety involves not only constructing better and wider roads but also educating users who often mistake public roads for race tracks.
The first idea to change this situation was the introduction of "black spots" in 1998. Since then, 12 years have passed, and many of the signs placed back then have never been updated. This is not because safety has improved in the areas covered by the "black spots," but rather due to a lack of interest, primarily from insurance companies that sponsored these signs. In return for their sponsorship, they were allowed to place their advertisements on the signs. Another issue is that these signs have been heavily damaged by weather conditions.
As a result, the impact of these signs has significantly diminished. Drivers have become accustomed to this type of warning, and even when the data is genuinely alarming and the signs are updated, drivers are so desensitized that they don't even notice them.
The increasing statistics of fatalities on Polish roads have also led to another problem related to the image of Polish roads and safety on them. Near roadsides, there are more and more crosses, candles, and sometimes even small chapels or altars set up by families to commemorate the sites of accidents. While they serve as a warning to passing drivers, their location and form sometimes pose potential dangers. Foreigners driving on Polish roads are often surprised and confused by this phenomenon.
"BLP" combines both of these issues. It serves as a warning like the black spots and commemorates like the crosses at accident sites. The Blue Line will be the only symbol evoking the tragedy of the victims and their families. Whenever there are fatalities in an accident, road authorities will be obliged to mark the area perpendicular to the road axis with a blue line, on the central half of the road where the accident occurred. For drivers passing over it, this will be a warning that they are crossing a line that not everyone could survive.
Once the data is genuinely updated, and the roads are filled with blue lines, everyone will be able to see the scale of the problem firsthand and draw conclusions that should have a much greater impact on their imagination than dry statistics presented on TV.
The choice of the blue color to commemorate the tragedy has multiple reasons. Firstly, this color is not used in today's traffic code, which allows for its symbolic use, rooted in history much older than the idea of this project. The strong connection of the color blue to art history, symbolizing death, emptiness, suffering, and infinity, also allows it to have not only a social but also an artistic character.
"BLP" refers to the achievements of artists such as Pablo Picasso, Andrzej Wróblewski, Edward Krasiński, and Yves Klein. The color blue (and its derivatives) played a significant symbolic role in their works. For instance, Pablo Picasso's "Blue Period," filled with pain and suffering, started after the death of his friend, and it became the subconscious theme of all his paintings during that period.
In the works of Andrzej Wróblewski, the color blue also played a similar role. His cycle "Executions," as well as paintings like "Son and Dead Mother," "Mother with Dead Son," and "Dead Husband," all characterized by cool blue-green tones, became the most evocative and poignant works in the post-war history of Polish art. The color blue symbolizes the intangibility of the depicted characters, suggesting the presence of the deceased, absent, and lost.
Edward Krasiński, too, was profoundly influenced by the color blue in his art. "Blue Scotch," a blue tape he placed at a height of 130 cm above the ground since the '70s, became a symbol of a certain infinity. Interpreted in various ways, it became one of the icons of conceptual art in Poland.
The visual dimension of "The Blue Line Project" is similar to the works of Edward Krasiński. Besides its visual qualities, it also serves as a symbol of infinity in the face of death, combining the ideas of the outstanding and diverse artists mentioned above into one. This project is an opportunity to create a universal symbol that connects individual tragedies of victims' families with a nationwide context. The new graphic form also acts as a secular sign commemorating death, putting different religious symbols on an equal footing, as we must assume that not only Christians die on the roads, while other religious symbols are scarce to find.
